Onlangs is het nieuwe casuïstiekboek ‘Trends om van te leren, casuïstiek uit brandonderzoek’gepubliceerd. In dit boek, een samenwerking met de Brandweeracademie, Brandweer Nederland, kennisregisseurs en Teams Brandonderzoek, zijn branden uit het hele land verzameld, geanalyseerd en geduid. Als we naar evaluaties van branden kijken, is vooral de brandbestrijding in beeld. Maar is er ook wat te leren voor de preventie? Ik denk zeker wel. Sterker nog, ik vind dat elke brand in een gebouw waar Fire Safety Engineering (FSE) is toegepast, standaard onderzocht moet worden.
Door Ricardo Weewer
Door incidenten te onderzoeken, worden praktijk en theorie aan elkaar verbonden en dan zijn we echt aan het leren. Zo las ik laatst het artikel A Review of Sociological Issues in Fire Safety Regulation. Eén van de auteurs is Luke Bisby, vorig jaar heeft hij op het Nationaal Congres Fire Safety & Science een prachtige presentatie gehouden over de uitgangspunten van brandpreventie. We hebben hem gevraagd om dit jaar iets over dit artikel te vertellen. Want hoewel hij aangeeft dat de brandpreventie en met name FSE de laatste jaren behoorlijk aan wetenschappelijke kracht heeft gewonnen, stelt hij dat er nog veel wetenschappelijk onderzoek nodig is om de modellen krachtig genoeg te maken om goede voorspellingen te doen. Daarover nadenkend drong tot mij door dat het best vreemd is dat er in feite geen leersysteem bestaat.
“Weten we wel welke doelen we met brandveiligheid willen bereiken?
Want onderzoeken we gericht branden, als ze zich voordoen, om te kijken in hoeverre de aannames en uitgangspunten in de modellen kloppen? Weten we wel welke doelen we met brandveiligheid willen bereiken? Is er eigenlijk een database van al die gebouwen waarin FSE is toegepast en gaat er een soort alarmbel af als er in zo’n gebouw brand is geweest? Gaan de FSE’ers die het gebouw hebben ontworpen, die brand dan onderzoeken om daarvan te leren? Dat zou toch eigenlijk onderdeel moeten zijn van een serieuze professie?
Casuistiek
In het nieuwe casuïstiekboek zijn branden uit het hele land geanalyseerd, waarbij we nu ook gebruikmaken van FSE-modellen om te begrijpen hoe de brand zich heeft ontwikkeld. Dit boek is expliciet bedoeld voor repressie én brandpreventieadviseurs. Brandbestrijding en brandpreventie zien we als één vak, waarbij kennis van brandoorzaken, brand en brandverloop voor allebei de basis is. Op basis van de casuïstiek kunnen trends worden benoemd. Dat kan alleen nu we gezamenlijk op landelijk niveau incidenten verzamelen en analyseren. Wat dan opvalt, is dat branden die voorheen lokaal als een incident werden gezien, vaker voorkomen dan we denken. We hebben het dan over een exemplaar en niet meer over een n=1. En daarvan kunnen we leren, zowel voor de repressie als voor de preventie. Door echte branden te bestuderen verbinden we praktijk en theorie en kunnen we modellen valideren. Een mooie eerste stap op weg naar een gezamenlijk initiatief om branden in ‘gefiresafetyengineerde’ gebouwen te onderzoeken en de gebruikte aannames en modellen te toetsen aan de praktijk!
Ricardo Weewer is Lector Brandweerkunde aan de Brandweeracademy
