Het is niet altijd mogelijk om een brandproef te doen. In zo’n geval is een beoordeling een alternatief. Om een beoordelingsrapport op waarde te kunnen schatten, is het nuttig om te weten hoe zo’n rapport tot stand komt.
Leestijd: +/- 5 minuten
In het brandlab voert Efectis proeven uit op allerlei producten. Zo’n proef leidt tot een testrapport. Het testrapport bevat allerlei details van zowel het geteste product als de beproeving. Daaruit wordt dan een classificatierapport opgemaakt, waarin alleen staat wat de eigenschappen van het product zijn en welke brandveiligheidsprestatie gehaald is. Test- of classificatierapporten zijn in de Nederlandse markt voldoende voor toepassing van het product in bouwwerken. Daarnaast is, voor verhandeling in Europa, voor steeds meer producten CE-markering verplicht. De test- en classificatierapporten kunnen dienen als basis voor CE-markering.
>> Lees ook CE-markering voor de leverancier
>> Lees ook blog van Joric Witlox Zero defects
Constructie
Maar het blijkt vaak niet mogelijk om iedere variant die in de praktijk voorkomt getest te hebben. Simpelweg omdat er te veel varianten zijn en het ondoenlijk zou zijn om die allemaal te testen. Waarbij die varianten vaak ook nog erg op elkaar lijken, en het dus niet redelijk zou zijn om iedere variant te testen. Of omdat er slechts een paar exemplaren van gemaakt worden, en het beproeven een buitensporige kostenpost zou zijn. Of omdat het om een bestaand gebouw gaat, waar een beproeving van het originele toegepaste product lastig wordt.
Ervaring
Er blijven dus altijd situaties waar een oordeel moet worden gegeven over de brandveiligheid, zonder dat exact die configuratie is beproefd. Om tot een goed oordeel te kunnen komen, is ervaring met brandproeven onontbeerlijk. Bij Efectis zien we beoordelingen dus niet als een manier om ‘onder een brandproef uit te komen’, maar als een noodzakelijke aanvulling om het systeem met brandproeven als bewijsvoering in de praktijk werkbaar te maken.
Beoordeling
Een beoordeling is nooit bruikbaar als basis voor een classificatie ten behoeve van CE-markering van een product. In Nederland bestaat geen systeem dat de kwaliteit van een beoordelaar toetst. Iedereen mag dus een beoordeling schrijven, zonder een toets van de deskundigheid van de beoordelaar. De beste manier om zulke onzekerheid te voorkomen, is de beoordeling te laten uitvoeren door een partij die als geen ander weet hoe producten zich in een proef gedragen. Dus een brandlab.
Daarom voert Efectis veel beoordelingen uit. Om zo’n beoordelingsrapport op waarde te kunnen schatten, is het nuttig om te weten hoe zo’n rapport tot stand komt.
We onderscheiden twee typen beoordelingen: productspecifiek en toepassingsspecifiek.
1. Productspecifiek
Bij een productspecifieke beoordeling wordt een algemeen toepasbare uitspraak gedaan, binnen het kader van de Nederlandse bouwregelgeving. Het beoordeelde product wordt in detail beschreven, en er wordt een uitspraak gedaan over de verwachte brandveiligheidsprestatie. Hoewel het beoordeelde product op zich niet getest is, wordt wel gebruik gemaakt van door de fabrikant beschikbaar gestelde testrapporten op vergelijkbare constructies. De beoordeling zegt dan dus in hoeverre de verschillen met de geteste constructie toch tot eenzelfde prestatie leiden. Daarbij is de basis altijd dat de test moet uitgevoerd zijn conform in de huidige regelgeving (Bouwbesluit, NEN 6069) aangewezen normen. Testrapporten van voor ca. 1991 kunnen dus per definitie geen basis vormen voor een nu geldige productspecifieke beoordeling. Ook nieuwere beoordelingen zijn beperkt in geldigheid, bijvoorbeeld omdat de normen of het beoordeelde product kunnen wijzigen. Omdat dit tot veel onduidelijkheid leidde, is Efectis enkele jaren geleden begonnen om in productspecifieke beoordelingen een geldigheidstermijn van 3 jaar aan te geven. Daarmee wordt bewerkstelligd dat ten minste elke 3 jaar de beoordeling op actualiteit wordt gecontroleerd.
2. Toepassingsspecifiek
Bij een toepassingsspecifieke beoordeling kijken we naar een bepaalde constructie zoals die gerealiseerd wordt in een bepaald bouwwerk. Dit is aan het rapport ook te zien, omdat er gerefereerd wordt aan het project. Zulke rapporten zijn niet algemeen toepasbaar. Omdat we onze beoordeling beperken tot een bepaald bouwwerk, kunnen we uitgaan van de in de praktijk gerealiseerde constructie. Het is dan niet nodig om de constructie tot in detail te beschrijven, want het feit dat we ter plekke ons oordeel hebben gevormd is de basis. Bij andere bouwwerken kunnen deze specifieke omstandigheden afwijken, en ook valt aan de hand van het rapport niet te controleren of exact dezelfde constructie is gerealiseerd. Daardoor is de uitspraak, bijvoorbeeld een inschatting van de brandwerendheid, die in het rapport staat alleen geldig voor die specifieke situatie. Helaas gaan dergelijke rapporten toch vaak een eigen leven leiden, waarbij ze ook in volgende bouwwerken weer als ‘bewijs’ worden ingebracht. Mocht u zo’n geval bij de hand hebben, neem dan altijd contact op met de auteurs van het rapport.
Dit artikel schreef Efectis en is gepubliceerd in Brandveilig 04/ 2015