Het bestrijden van grote onbeheersbare natuurbranden vraagt om meer geld en materieel. Het voorkomen van branden vereist betere regels bij inrichting en beheer van natuurgebieden. Dat zijn de voornaamste conclusies uit twee in Den Bosch gepresenteerde onderzoeken naar ontstaan en verloop van de brand in de Deurnese Peel, afgelopen voorjaar.
Het gaat om de volgende twee onderzoeken: ‘Ontstaan en verloop van de brand’ en ‘Evaluatie van eerder beleid’. Het eerste is een technisch onderzoek naar het ontstaan en verloop van de brand. Een dergelijk onderzoek heeft altijd plaats na een brand van deze omvang. Het onderzoek is uitgevoerd door brandweer Nederland en het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost heeft hen verzocht dit onderzoek uit te voeren.
Het tweede onderzoek heeft het karakter van een beleidsevaluatie, gericht op de werking van het driemanschap (overleg tussen gemeente, veiligheidsregio en Staatsbosbeheer) en van de RIN Deurnese Peel/Mariapeel (Risico Index Natuurbranden). Het gaat om de samenwerking in de periode voor de brand. De Commissaris van de Koning had een onafhankelijke onderzoekscommissie gevraagd dit onderzoek uit te voeren.
Stikstof
Er wordt onvoldoende gekeken naar de brandveiligheid bij het opstellen van plannen van natuurgebieden. Er is niet genoeg geld om de nodige maatregelen te treffen, de brandweer heeft onvoldoende kennis en materieel voor zulke branden en er moeten bindende regels komen voor het inrichten en beheren van natuurgebieden in relatie tot brandveiligheid. Ook moet volgens de onderzoekers beter worden gekeken naar de begroeiing. Temeer omdat door de toenemende neerslag van stikstof in natuurgebieden als de Peel zich daar bepaalde plantensoorten als gras, pijpenstrootjes en varens vestigen die de brand kunnen aanwakkeren.
Vliegvuur
De brand in de Deurnese Peel brak op 20 april uit en was na drie dagen weliswaar grotendeels geblust. Maar de weken daarna smeulde het vuur acht weken lang ondergronds verder, wat voor nieuwe brandhaarden en vooral veel rook zorgde. De brand verwoestte volgens de rapporteurs volgens satellietbeelden 710 hectare natuurgebied. Met name in de eerste uren greep de de brand snel om zich heen, en kon middels vliegvuur het Deurnese kanaal oversteken. De brandweer kon het vuur in het ontoegankelijke gebied maar moeilijk bestrijden. Dat betekent niet dat gebieden als de Deurnese Peel toegankelijker moeten worden gemaakt, want dat zou het brandgevaar juist verhogen, aldus de onderzoekers. De meeste branden worden volgens de onderzoekers door mensen aangestoken, per ongeluk of expres. De ontoegankelijkheid verlaagt dat risico.
Staatsbosbeheer meer betrekken bij aanpak
De brandweer zou landschapsbeheerders zoals Staatsbosbeheer meer moeten betrekken bij de aanpak van de brand. Ook zou Staatsbosbeheer meer (deels financiële) middelen moeten krijgen om na te blussen. De brandweer kan goed omgaan met kleine natuurbranden onder milde weersomstandigheden. Maar de brand in de Deurnese Peel vond plaats onder extreme weersomstandigheden (harde wind, droogte) op moeilijk toegankelijk terrein. Het beheersen van dit soort grote natuurbranden vraagt volgens de onderzoekers om innovatie in de brandbestrijding.
Volg Brandveilig op LinkedIn
Ontvang het laatste nieuws omtrent brandveiligheid!
Mis niets. Meld je aan en ontvang wekelijks onze nieuwsbrief. Ruim 7.500 vakgenoten gingen je al voor.
