Wat is een rookmelder, hoe werkt een rookmelder en waar kun je het beste een rookmelder plaatsen? Op deze pagina vindt u alle informatie over rookmelders voor in huis.
Wat is een rookmelder?
Een rookmelder is een apparaat dat reageert op de rookverschijnselen van een brand. Het heeft twee functies, namelijk het signaleren van een brand en het waarschuwen van bewoners door het afgeven van een alarmsignaal. Rookmelders kunnen ook in verbinding staan met een meldcentrale waardoor een beveiligingsbedrijf of de brandweer automatisch wordt gewaarschuwd. Bij sommige rookmelders is het mogelijk deze aan elkaar te koppelen zodat alle rookmelders een alarmsignaal afgeven als één van de rookmelders een brand detecteert.
Waarom rookmelders?
Onderzoek toont aan dat bewoners in geval van brand meer kans hebben om aan de rook en het vuur te ontsnappen indien er rookmelders geïnstalleerd zijn. De rookmelder waarschuwt u, bijvoorbeeld als u slaapt en uw reukvermogen is uitgeschakeld, dat er rookontwikkeling is. De meeste dodelijke slachtoffers van brand worden veroorzaakt door het inademen van rook. Hoe sneller u een brand ontdekt, des te meer tijd en kans u heeft om uw woning veilig te verlaten.
TIP: koop altijd een rookmelder met het vereiste CE-label en EN14604-certificaat
Hoe werken rookmelders?
Er bestaan diverse soorten rookmelders.
1.) Optische rookmelders
In de optische rookmelder wordt een lichtbundeltje uitgezonden en door een lichtgevoelige cel opgevangen. Als zich rook in het lichtbundeltje bevindt, zal het licht deels verstrooid of geabsorbeerd worden. De rookmelder detecteert dit en geeft een alarm af.
2.) Ionisatierookmelders
De verkoop van ionisatierookmelders is sinds eind 2005 verboden. Deze rookmelder bevat een radioactieve bron die geladen deeltjes uitzendt. Die deeltjes worden opgevangen op een elektrode, zodat tussen de twee elektroden een stroompje loopt. Bij rook neemt de stroom tussen de elektroden af, omdat een deel van de geladen deeltjes door de rook geabsorbeerd of verstrooid wordt. Bij normaal gebruik is er vrijwel geen gevaar voor de volksgezondheid. De radioactieve stof in de ionisatierookmelder wordt beschermd tegen aanraking en tegen verspreiding. Het gebruik van ionisatierookmelders is dus niet verboden. Aangezien de technische levensduur van een rookmelder 10 jaar is, is het belangrijk om deze te vervangen door optische rookmelders. De ionisatierookmelder moet bij het klein chemisch afval worden ingeleverd.
Een ionisatiemelder zal bij een direct uitslaande brand eerder alarm geven dan de optische rookmelder. Het merendeel van de branden, vooral in woningen, ontstaan echter vanuit een smeulende brand die zich vervolgens tot een grote open brand kan ontwikkelen. Een optische rookmelder zal een beginnende smeulbrand eerder detecteren dan een ionisatiemelder en dus eerder alarm geven.
De optische rookmelder is de meest voorkomende soort. Voor het verbod werd ook de ionisatiemelder veel verkocht vanwege de gunstige prijs.
Thermische melder
Naast rookmelders, zijn er ook thermische melders op de markt. Een thermische melder detecteert geen rook, maar geeft een alarm als de temperatuur een bepaalde grens overschrijdt. Hittemelders kunnen handig zijn op plaatsen waar rookmelders te veel valse alarmen zouden geven, bijvoorbeeld op plaatsen waar veel (water)damp of andere gassen aanwezig kunnen zijn, zoals de keuken, badkamer en garage. De meeste slachtoffers ontstaan echter door rookvorming en niet de brand zelf. Rook kan al snel ontstaan in een smeulende brand, zonder dat de temperatuur in de ruimte hierbij erg snel stijgt. Hierdoor zal een thermische rookmelder niet op tijd afgaan. Het wordt doorgaans geadviseerd om een rookmelder op het plafond te plaatsen. In het geval van een thermische melder, zal deze pas reageren wanneer de vlammen meer dan driekwart hoogte van de kamer hebben bereikt.
Doordat thermische rookmelders niet reageren op rook, maar juist op temperatuur, wordt het in woningen aangeraden om een optische rookmelder te gebruiken. Een optische melder waarschuwt u al bij het ontstaan van gevaarlijke rook, waardoor u tijdig uw woning kunt evacueren.
Op batterijen of elektriciteit
Rookmelders kunnen verder onderverdeeld worden in autonome melders en melders op netspanning.
- Autonome melders: dit zijn melders die op batterijen werken. U dient ze verder dus niet aan het elektriciteitsnet aan te sluiten. Dit zijn veruit de meest verkochte soort melders. Binnen deze categorie kan onderscheid worden gemaakt tussen
– Melders met 9 volt-batterij: dit zijn de standaard rookmelders en meestal de goedkoopste. U dient de batterij ongeveer jaarlijks te vervangen.
– Melders met AA-batterijen: een tussenmodel. U dient de batterijen ongeveer om de drie jaar te vervangen.
– Melders met lithium-batterij: de topmodellen. De batterijen dienen nooit vervangen te worden; ze gaan 10 jaar mee.
Na tien jaar dient u een melder altijd integraal te vervangen. Dat is om de betrouwbaarheid van de sensor te kunnen garanderen. - Melders op netspanning: dit zijn melders die u op het elektriciteitsnet dient aan te sluiten. Ze zijn voorzien van een backup-batterij die in werking treedt zodra de elektriciteit uitvalt. Deze melders kunt u ook met een extra draad aan elkaar koppelen. Melders op netspanning worden vaak in nieuwbouwwoningen gebruikt. De norm NEN2555 voor nieuwbouwwoningen maakt dit soort melders in sommige situaties verplicht.
Koppelbaar of niet koppelbaar?
Onder de autonome melders (op batterijen) is bovendien het volgende onderscheid te maken:
- Draadloos koppelbare melders: dit zijn melders (rookmelders, en bij sommige systemen ook hitte- en CO-melders) die allemaal een signaal geven als een van de melders in het systeem gevaar detecteert. Gaat een melder af, dan gaan dus alle melders af. Dit zijn vaak iets duurdere systemen, maar met het duidelijke voordeel dat u altijd een luid alarm zal horen.
- Melders die niet draadloos koppelbaar zijn: dit zijn autonome melders die elk hun eigen alarmsignaal geven. Deze melders zijn goedkoper dan draadloos koppelbare melders.
TIP: voor de meeste rookmelders moet u in het plafond boren. Er zijn echter ook magnetische bevestigingssetjes verkrijgbaar, die op het plafond wordt geplakt.
In deze video worden alle soorten rookmelders nog een keer op een rij gezet.
>Denkt u erover na een blusmiddel (zoals een vetbrandblusser of branddeken) aan te schaffen of wilt u weten hoe het zit met het onderhoud ervan? Op onze overzichtspagina kleine blusmiddelen staan ze allemaal op een rij
Waar plaats ik rookmelders?
Rookmelders moeten aan het plafond hangen en het liefst in het midden van een ruimte maar in ieder geval minstens een halve meter van de wand af. Op iedere verdieping moet minstens een rookmelder hangen. Plaats een rookmelder op de gang aan het plafond waar de meeste deuren van slaapkamers uitkomen.
Rookmelders moeten niet worden aangebracht op plaatsen:
- Daar waar sterke luchtstroming plaats vindt, zoals in de directe nabijheid van een rooster voor ventilatie/luchtverwarming
- Daar waar het veel warmer is dan de rest van de ruimte, zoals boven een radiator of een ander verwarmingstoestel.
- Daar waar waterdampen of dampen van bakken en braden kunnen hangen, zoals dichtbij de deur van een douche/badkamer of keuken.
- Ook in de garage is het af te raden een rookmelder op te hangen.
Onderhoud en testen van rookmelders
- Hang de rookmelders direct op zodra u ze heeft gekocht
- Test uw rookmelders iedere maand, bijvoorbeeld als op de eerste maandag van de maand de testsirenes van het landelijk netwerk afgaan.
- Vervang elk jaar de batterij als er een eenjarige batterij in zit.
- Reinig het toestel minstens eenmaal per jaar door het grondig af te stoffen of er met de stofzuigermond langs te gaan.
- Haal de batterij er nooit uit, behalve om hem te vervangen.
- Schilder de rookmelder niet!
Regelgeving
In het nieuwe Bouwbesluit worden optische rookmelders die aangesloten zijn op het lichtnet, in nieuwe woningen verplicht gesteld. In bestaande woningen is een rookmelder niet verplicht. De NEN 2555 zet de eisen uiteen over de toepassing van rookmelders in gebouwen met een woonfunctie.
De werking van de rookmelders wordt in dit artikel foutief omschreven.Bij beide types wordt gesteld dat een negatieve invloed een alarm genereerd.Het tegengestelde is het geval.Bij beide types zal de rook voor een versterking van het signaal zorgen met een alarm als gevolg.
Hoe krijg ik hem uit!? Heb nu wel 10x gekeken nergens brand en al op alle knoppen gedrukt van de melder. Hij loeit nu al 14min.
Graag snel advies.
Ik heb ook pas een brandmelder opgehangen.
maar snap er niks van want hij gaat nooit af hoe werkt dat ding?
komt het miss omdat ik nooit brand heb?
ja sorry hoor.. ik ben niet zo slim haha.
Gr.
nee hij hoort pas te werken als er brand ontstaat..
had ik keer bij call of duty gezien.