Oktober is traditiegetrouw de maand van de Brandpreventieweken. Een overzicht met actuele ontwikkelingen en initiatieven om branden in woningen en bedrijfspanden te voorkomen.
Preventie is geen overbodige luxe als het gaat om branden in woningen en bedrijven. Jaarlijks vinden zo’n 6.000 woningbranden plaats. Ook het stijgende aantal bedrijfsbranden geeft reden tot zorg. Naar verluid komt de helft van de bedrijven de schade van een grote brand nooit meer te boven. Niet alleen vanwege materiële schade, maar ook als gevolg van inkomstenderving. Gelukkig zijn er op het vlak van brandpreventie steeds meer inzichten en initiatieven. Een selectie van de meest vermeldenswaardige.
Onderzoek
Kennis over de aard en omvang van branden, biedt aanknopingspunten voor gerichte preventie. Een recente publicatie van het onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap biedt inzichten in de daders en kenmerken van brandstichting. Brandstichting is een belangrijke oorzaak van binnen-, buiten- en schoorsteenbranden. Volgens cijfers van het CBS is gemiddeld zo’n 20 procent van de binnenbranden het gevolg van opzettelijk handelen. Brandstichting onder vuur levert primair inzichten voor opsporing en verhoor, maar zeker ook voor preventie.
Kosten-batenanalyses
Voor gemeenten, politie, en andere veiligheidspartners van de brandweer, zijn ook maatschappelijke kosten-batenanalyses van investeringen in brandveiligheid van woningen een actuele informatiebron. De meest recente publicatie daarover, die in juli verscheen bij het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie, bekeek twee maatregelen: landelijke brandveiligheidseisen voor gestoffeerd meubilair (zoals banken, bedden en matrassen), en een wettelijke verplichting tot woningsprinklers. Van de brandveiligheidseisen aan meubels konden de onderzoekers de uitkomst niet vaststellen. De hoge investeringskosten van (traditionele) woningsprinklers kunnen niet opwegen tegen maatschappelijke baten van een verplichte toepassing van zo’n systeem. Dat geldt in nieuwbouw én bestaande woningen. De analyse zou overigens anders kunnen uitpakken bij waterleidingsprinklers.
Preventievoorlichting
Het mag duidelijk zijn: onderzoeken en analyses bieden ruimschoots inzichten voor brandpreventie. De praktijk zit ondertussen niet stil. In het kader van Brandveilig Leven geeft de brandweer in steeds meer regio’s preventievoorlichting. Inmiddels is een handreiking verschenen voor regio’s die voorlichtingsbijeenkomsten willen organiseren om buurtbewoners bewust te maken van brandveiligheidsrisico’ en informatie te geven over preventiemaatregelen.
Hulpmiddel bij preventie
Specifiek voor het bedrijfsleven biedt de Checklistbrand een hulpmiddel bij preventie. Met de onlinetool, die in 2013 is ontwikkeld door VNO-NCW, MKB-Nederland, het Verbond van Verzekeraars, en de brandweer, kunnen brandrisico’s in kaart worden gebracht. Bijvoorbeeld als het gaat om vuurgevaar in bedrijfsgebouwen, magazijnen en bedrijventerreinen. Een checklist over brandgevaarlijke werkzaamheden helpt om risicomomenten te signaleren. Op de website passeren ook maatregelen de revue die ondernemers en bedrijven kunnen toepassen om brandstichting te voorkomen.
Hoge gebouwen
De recente handreiking voor brandveiligheid van hoge gebouwen is een must-read voor brandweer, overheden en verzekeraars. De publicatie, die voortbouwt op een handboek uit 2005, gaat over gebouwen van 70 meter en hoger en richt de schijnwerpers op een integraal pakket van preventieve maatregelen. Dat betekent dat niet alleen compartimentering aan bod komt, maar ook instrumenten voor risicoanalyses, regelingen van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), en ontruimingsplannen.
Toekomst
De risico’s van woningbranden worden er de komende jaren waarschijnlijk niet minder op. De levensverwachting stijgt en ouderen blijven – onder invloed van het overheidsbeleid – steeds langer thuis wonen. Daarom verwachten deskundigen dat het aantal branddoden in de periode tot 2030 toeneemt met 13 tot 19 procent. De in Engeland al toegepaste mobiele sprinkler zou dan goede diensten kunnen bewijzen. Daarnaast lijkt voorlichting een must, zodat senioren adequaat kunnen handelen bij een (dreigende) brand. Wat dat betreft kunnen de Brandpreventieweken nog wel een tijd voort met de thematiek van dit jaar: vluchtoefeningen voor ouderen.
