In 2023 bracht BBN de eerste versie van een whitepaper uit over parkeergarages onder woongebouwen. Deze vormen een groter brandrisico dan vaak wordt gedacht, zeker als ze gesloten en kleiner zijn dan 1.000 m2. Moderne auto’s bevatten namelijk veel brandbare materialen en als er eenmaal brand uitbreekt, kan deze zich sneller uitbreiden en is moeilijker te blussen.
Momenteel is er veel interesse in brandveiligheid van parkeergarages. Dit blijkt onder andere uit publicaties in Brandveilig.com, masterclasses van de Brandpreventie Academy en de wettelijke verplichting voor sprinklers (VBB) in nieuwbouw waar wordt geslapen. Iedereen is het erover eens dat het goed is dat VBB verplicht moeten zijn in nieuwbouw parkeergarages onder woongebouwen. Een RWA-installatie vergroot bovendien de kans op succesvol ingrijpen door de brandweer enorm. Vanzelfsprekend moet ook de brandcompartimentering voldoen aan de eisen. Maar hoe zit het met bestaande bouw?
Er zijn heel wat adviezen en publicaties waarin onder andere wordt gesteld dat laadpunten het beste bij de in-/uitgang van de garage kunnen worden geplaatst, dat elektrische auto’s (EV’s) niet kunnen worden geblust en dat bij brand uit EV’s extra giftige stoffen vrijkomen. Dit roept twee problemen op: (1) voor leken, zoals een Vereniging van Eigenaren (VvE), lijkt het alsof EV’s het grootste brandrisico vormen, en (2) probeer maar eens via een VvE parkeerplaatsen te verplaatsen naar de in-/uitgang omdat er laadpalen komen. Succes gegarandeerd…, of niet.
Stelling 1: Brand in afgesloten parkeergarages kleiner dan 1.000 m² is altijd een probleem – ook zonder laadpalen en EV’s. De regelgeving is ooit opgesteld met de gedachte dat een autobrand beperkt blijft tot enkele voertuigen. Mensen van mijn leeftijd weten nog wel wat tectyleren* is. Dat deden we vroeger met auto’s die grotendeels van natuurlijke materialen waren. Sommige modellen, zoals de eerste Honda Civic, leken al te roesten terwijl ze nog in de folder stonden. Fantastisch! Brandveilige auto’s! Tegenwoordig is dat anders. Auto’s, elektrisch of niet(!), bevatten veel kunststoffen en branden heviger en langer. Ze produceren veel meer rook en giftige gassen. Waar vroeger de brandweer bij aankomst drie brandende auto’s aantrof, zijn dat er nu zeven. Flash over is vrijwel onvermijdelijk. Het standaardscenario voor de brandweer? Iedereen veilig buiten, buitenaanval tenzij zeker is dat ze veilig naar binnen kunnen. Onmogelijk dus in een gesloten parkeergarage. Wat rest? Proberen de schade aan gevels en bovenliggende bouwlagen te beperken, wat geen doel van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) is.
Stelling 2: Leden van VvE’s zijn alleen doodsbang voor laadpunten en EV’s. EV’s brengen extra risico’s met zich mee. Batterijen zijn moeilijk te blussen en VvE-leden hebben vaak gehoord dat bij een brand zeer giftige rookgassen vrijkomen. Maar wacht eens even – er wordt meestal toch al niet geblust in ondergrondse parkeergarages. En of de giftige stoffen nu uit brandstof, plastic of batterijen komen… Giftige rook blijft giftige rook.
BBN wil VvE’s informeren over de werkelijke brandrisico’s, die nu eenmaal te definiëren zijn als kans x effect. Vervolgens willen we het risico pragmatisch benaderen. In bestaande parkeergarages is het immers vooralsnog (kosten)technisch vrijwel onmogelijk alsnog een VBB- en/of RWA-installatie te plaatsen. Helaas. Bouwkundige maatregelen kunnen daarentegen wél effectief zijn en het effect van een brand aanzienlijk beperken. De whitepaper helpt gebouweigenaren en VvE’s bij het maken van weloverwogen keuzes en het nemen van gerichte actie.
*Voor de wat jongeren onder ons: tectyleren is metaal zo behandelen dat het beschermd is tegen corrosie; vies zwart spul.
Joric Witlox is voorzitter van vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BBN)