Rook is een aerosol, een mengsel van vaste deeltjes en vloeibare druppels die bestaan uit roet, waterdamp en gassen als CO, Co2, NOx, HCN en HCL. Bijna al deze gassen zijn in kleine hoeveelheden al giftig en schadelijk voor de gezondheid. Rook verspreidt zich sneller dan de brand, maar laat zich minder eenvoudig beheersen. Sterker nog: rookverspreiding is bij brand bijna onvermijdelijk. Door doeltreffende maatregelen te treffen, kan de verspreiding van rook wel aanzienlijk worden vertraagd.
Om een hoge mate van brandveiligheid te garanderen, wordt vanuit de overheid strenge wet- en regelgeving voorgeschreven. Dit is vastgelegd in het Bouwbesluit 2012. Tijdens een brand is rook vaak doodsoorzaak nummer één. Daarom zijn de regels omtrent rookwerendheid – vooruitlopend op het van kracht worden van de Omgevingswet – vanaf 1 juli jongstleden voor nieuwbouw extra aangescherpt.
De anderhalf-maal-regel
In de voorgaande regelgeving stond dat de rookwerendheid van een constructie bepaald kan worden door het te testen op brandwerendheid, om vervolgens te kijken naar de vlamdichtheid. De vuistregel is de anderhalf-maal-regel: als een scheiding 20 minuten brandwerend is op vlamdichtheid, gaat men ervan uit dat deze 30 minuten rookwerend is.
In de praktijk blijkt echter dat de brandwerende eigenschappen en vlamdichtheid van een scheiding weinig zeggen over de mate van rookwerendheid. Brandwerende scheidingen waarbij actieve afdichtingsmiddelen, zoals opschuimende substanties, worden gebruikt, reageren op de temperatuurstijging door een brand. Vóór de reactie heeft koude of matig warme rook vrij spel! Daarom zijn de eisen voor rookwerendheid in nieuwbouw aangescherpt.
NEN 6075:2020
Vanaf 1 juli 2021 moet de weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten dan ook worden bepaald volgens NEN 6075:2020. Het is daarbij van belang om de toepassing in een specifieke situatie te testen, zodat met zekerheid iets over de mate van rookwerendheid kan worden verklaard. De norm gaat uit van de criteria Sa, ‘koude’ rook van omgevings-temperatuur, en S200, ‘warme’ rook van 200 °C.
Gebruik passieve afdichtingssystemen
Een manier om in de vereiste rookwerendheid te voorzien, is door het gebruik van passieve, elastische afdichtingssystemen. Duurzaamheid van de oplossing vereist wel een uitgebalanceerde samenhang tussen:
- juiste detaillering en ontwerp;
- juiste en geclassificeerde materialen;
- juiste verwerking en applicatie-omstandigheden.
Om te kunnen voldoen aan de rookwerendheid volgens NEN 6075:2020 moeten materialen worden gebruikt in de brand- en/of rookscheidingen die voldoen aan het criterium Sa/S200. Bij gebruik van het juiste afdichtingssysteem op de juiste ondergrond, is in principe de rookveiligheid gewaarborgd.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met SABA Dinxperlo BV
