Door: John van Lierop (VEBON-NOVB)

Het aantal branden waarbij de schade meer dan 1 miljoen euro bedraagt, kwam in 2016 uit op 150. De totale schadepost was 470 miljoen euro. In 2015 waren er 130 miljoenenbranden, maar kwam de schadepost uit op een recordbedrag van 707 miljoen euro. Sinds 2012 is het aantal miljoenenbranden op jaarbasis niet onder de 120 gekomen, terwijl er in de periode 2005-2011 vier jaren zijn waarin het aantal miljoenenbranden ruim onder de 100 ligt. De miljoenenbranden vinden plaats in bedrijven, zoals agrarisch (23 in 2016), industrie (26 in 2016) en opslag (13 in 2016), maar ook grootschalige woningbranden (11 in 2016) worden meegerekend.

Onderschatten van risico’s

Organisaties hebben na een brand vaak een groot probleem. Nadat de brand geblust is, liggen kritische bedrijfsprocessen voor langere tijd stil. Er lijkt bovendien een relatie te bestaan tussen faillissement en een eerdere brand, mede door imago aantasting. Hoewel dit verband aan discussie onderhevig is, is de boodschap van onderzoeken naar (bedrijfs)branden duidelijk: ben je bewust van de risico’s en neem maatregelen. Onbewuste of onduidelijke keuzes en het streven om slechts te voldoen aan de minimale wettelijke eisen, zijn vaak de oorzaak van brandveiligheidsproblemen.

Bedrijfscontinuïteit met sprinklers

We kunnen ons voorstellen dat ondernemers brandveiligheid een lastig onderwerp vinden. Het heeft weinig raakvlakken met de ‘core business’. Met dit artikel willen we geen angst voor brand creëren, maar informatie geven waarmee bewuste keuzes kunnen worden gemaakt; welke gevolgen van brand zijn wel en welke zijn niet acceptabel. Het is net als bij ondernemen, waar risico’s in kaart worden gebracht en heel bewust maatregelen worden getroffen om de risico’s en/of de gevolgen te beperken.

Uit ervaring weten we dat de directe gevolgen van een brand slechts het topje van de ijsberg zijn. In de praktijk blijken vooral de indirecte kosten enorm. Deze lopen uiteen van verlies van belangrijke medewerkers tot verlies van marktaandeel en een verhoging van de verzekeringspremie. Je kunt het risico op brand nooit helemaal uitsluiten, maar je kunt wel maatregelen nemen, die de gevolgen van een brand beperken.

“Uit ervaring weten we dat de directe gevolgen van een brand slechts het topje van de ijsberg zijn

VEBON-NOVB wil de bewustwording van de risico’s vergroten en tegelijkertijd handvatten aanreiken waarmee de risico’s beheersbaar worden. Met een doordacht, effectief en efficiënt brandveiligheidsplan is het heel goed mogelijk om de gevolgen van brand voor de persoonlijke veiligheid, de directe schade en/of de bedrijfscontinuïteit te voorspellen en te beperken. Zeker met een actief blussysteem, zoals sprinklers.

Keuze?

VEBON-NOVB is van mening dat brandveiligheid een keuze is. Het kan een keuze zijn om slechts te voldoen aan de minimale wettelijke eisen. Veel ondernemers weten niet dat het Bouwbesluit zich beperkt tot vluchtveiligheid en de bescherming van de belendende percelen. De overheid beschouwt schadebeperking namelijk niet als haar taak. Soms is het nog triester gesteld en wordt het Bouwbesluit als ontwerpnorm misbruikt. Wie houdt nu wie voor de gek? Schadebeperking is een zaak van de eigenaar en gebruiker van een pand. Die dient maatregelen te treffen.

Het brandveiligheidsplan, waarin onder meer staat welke gevolgen van brand wel en welke niet acceptabel zijn, dient ‘vertaald’ te worden naar de BIO-mix: een mix van Bouwkundige, Installatietechnische en Organisatorische maatregelen die gezamenlijk het brandveiligheidsniveau bepalen. Dat is ingewikkeld, omdat kennis nodig is over de mogelijkheden en de betrouwbaarheid en de kosten van maatregelen. De individuele maatregelen dienen bij elkaar opgeteld integrale brandveiligheid op te leveren. De publicatie ‘Model Integrale Brandveiligheid Bouwwerken’ van het CCV geeft een goed overzicht.

“Een mix van Bouwkundige, Installatietechnische en Organisatorische maatregelen die gezamenlijk het brandveiligheidsniveau bepalen

Iedere organisatie is anders en heeft te maken met eigen specifieke risico’s en bijbehorende impact. Deskundigen van brandweer, adviesbureaus en Risk Managers van verzekeraars kunnen helpen met het oplossen van het brandveiligheidsvraagstuk en het maken van bewuste keuzes.

Sprinklers

Honderd procent brandveiligheid bestaat niet. Het realiseren van ‘het gewenste brandveiligheidsniveau’ is maatwerk, waarbij investeringen afgewogen dienen te worden tegen het maximaal acceptabel verlies. VEBON-NOVB adviseert om de installatie van actieve blussystemen, zoals sprinklers, te overwegen. Een goed onderhouden sprinklersysteem zorgt ervoor dat een brand geheel automatisch, zonder tussenkomst van mensen, snel en effectief wordt bestreden. Daardoor zullen de gevolgen van een brand minimaal zijn. En veel andere maatregelen, zoals investeringen in brandscheidingen inclusief brandkleppen of het inrichten van een bedrijfsnoodorganisatie, kunnen beduidend eenvoudiger of geheel achterwege blijven. De brand beperkt zich tenslotte tot één ruimte!

Met sprinklerssystemen zijn de gevolgen van een brand voorspelbaar. Imagoschade wordt voorkomen, er wordt immers verantwoordelijk gehandeld, en de bedrijfscontinuïteit is beter gewaarborgd. De vraag is niet waarom je voor sprinklers zou kiezen, de vraag is waarom niet!

John van Lierop werkt voor het European Fire Sprinkler Network (EFSN) en VEBON-NOVB (john@eurosprinkler.org).

<<Lees ook: Bedrijfsbrand voorkomen? Brandweer, verzekeraar en ondernemer hand in hand>>