Tijdens het seminar ‘Gelijkwaardigheid en waardering van sprinklers’ gaven Ruud van Herpen en Ruud van Liempd een presentatie over sprinklers en in hoeverre deze bijdragen aan de vluchtveiligheid. De kern van hun benadering: sprinklers dragen bij aan het vergroten van de vluchtveiligheid, maar wel onder voorwaarden. Benieuwd welke voorwaarden?
Door Rob Jastrzebski
Overleven met of zonder gezondheidsschade?
Ruud van Herpen deed in opdracht van VSI en EFSN onderzoek naar de bijdrage die sprinklers kunnen leveren aan de persoonlijke veiligheid. Van belang voor de uitkomsten is welk criterium wordt gehanteerd: gaat het alleen om het overleven van de brand of gaat het ook om het voorkomen van letsel (gezondheidsschade)? Van Herpen beschrijft een serie brandscenario’s waarbij het effect van sprinklerblussing werd onderzocht. De conclusie van het onderzoek is dat in alle situaties door sprinklerbeveiliging de beschikbare verblijfstijd wordt verlengd. In grote en hoge ruimten is dat effect het grootst, waardoor de kans op letselschade flink wordt gereduceerd. In lage ruimten is dat effect minder groot, omdat het waarschijnlijk is dat de rook hier in het ruimtevolume opmengt.
Kleine ruimtes
Bij brand in een kleinere ruimte aan een corridor die als vluchtroute wordt gebruikt, wordt de situatie in de brandruimte snel gevaarlijk. In kleine brandruimten is ook bij sprinklerbeveiliging de kans op letselschade groot, maar wordt de overleefbaarheid belangrijk verbeterd. Daarnaast verbetert de sprinklerbeveiliging de vluchtveiligheid in de corridor. Sprinklers hebben als voordeel dat bij activering de druk- en hitte-opbouw stopt en er dus minder rookverspreiding optreedt. Een belangrijke constatering in relatie tot het ‘stay in place-principe’, waarvoor Van Herpen al eerder een lans brak. Hij ziet sprinklertoepassing als een absolute voorwaarde voor dit principe, dat uitgaat van zeer beperkt ontruimen. De ruimten die niet ontruimd worden, moeten dan wel gegarandeerd rookvrij blijven, volgens Van Herpen.
Sprinklerinstallatie als deel van totaalconcept
Van Liempd: “90 procent van de branddoden vallen in de brandruimte. Smeulbranden kunnen zorgen dat een sprinkler niet wordt geactiveerd. Belangrijk is dat een sprinklerinstallatie deel uitmaakt van een totaalconcept voor brandveiligheid, waarin goed moet worden afgewogen:
- Wat het te bereiken doel van de sprinkler is.
- Tegen welk brandtype de installatie bescherming moet bieden.
- Welk ontruimingsconcept in het gebouw van toepassing is.
Sprinkler een belangrijke aanvulling
Het moment van activeren is bepalend voor de kans om een brand in de brandruimte te overleven en ook voor het beheersbaar houden van de brand. Dus hoe eerder de sprinkler wordt geactiveerd, hoe groter het schadebeperkend en levensreddend effect. Van Liempd: “Ook vanuit de operationele brandweeroptiek is sprinkler een belangrijke aanvulling op de eisen van het Bouwbesluit. Dankzij zo’n automatisch blussysteem is een brand beheersbaar en blusbaar en is een brand in een groot bouwcompartiment niet automatisch een afbrandscenario. Je hebt als het ware je eigen brandweerman aan het plafond. Die waarde moeten gebouweigenaren zich realiseren!”
Conclusies
- Sprinklerbeveiliging verbetert de vluchtveiligheid in grote hoge compartimenten
- In grote lage compartimenten is het effect van sprinklerbeveiliging kleiner
- Sprinklerbeveiliging verbetert de overleefbaarheid in corridor, brandruimte en andere ruimten
- Sprinklerbeveiliging is noodzakelijk bij een stay-in-place concept