Door Rob Jastrzebski

Een complex van superlatieven en hetzelfde geldt voor de brandbeveiligingsinstallaties in het enorme complex. Unica Fire Safety leverde voor het nieuwe centrum een sprinklerinstallatie XXL: de enige optie om in een gebouwencomplex van dergelijke omvang beginnende branden te beheersen en schade effectief te beperken.

Het distributiecentrum van bol.com op bedrijventerrein Haven 8 kent indrukwekkende dimensies. Met een netto grondoppervlak van 50.000 vierkante meter en een totaal opslagvolume van 135.000 vierkante meter is er ruimte voor de opslag van meer dan een miljoen unieke artikelen. Met op de vloer 800 tot 1.000 medewerkers per dag en op de drukste dagen van het jaar zelfs meer dan 2.000 medewerkers, verwerkt de online retailer tienduizenden bestellingen per dag. Op de drukste dagen kan dit oplopen tot zelfs meer dan een half miljoen. Om bestelde producten zo snel mogelijk bij de klant te krijgen heeft PostNL zelfs zijn eigen sorteer- en bezorgcentrum in het complex. Het gebouw is een bolwerk van techniek met ruim 7 kilometer transportband die de 13 meter hoge magazijnstellingen verbinden met de sorteer- en verzendafdeling.

Bouwkundige uitdaging

Voor bouwer Van Wijnen en zijn partners was de realisatie van het complex een uitdaging, want het project kende een forse tijdsdruk. De bouw startte in februari 2016 en bijna een jaar later kon de technische inrichting beginnen. Het brandveiligheidsconcept voorziet in een totaalbeveiliging met sprinklers en compartimentering van het immense complex in vier brandcompartimenten door wanden van gasbetonplaten die doorlopen tot boven het dak.

Het complex is verdeeld in vier brandcompartimenten door wanden van gasbetonplaten die doorlopen tot boven het dak

De constructie van het magazijngedeelte bestaat uit een staalconstructie met staalplaat, terwijl het expeditiegedeelte, waar de zendingen worden verwerkt, een betonconstructie met betonvloeren is. In het opslagdeel van het complex kon de constructie relatief licht blijven, omdat de stellingen en de tussenvloeren een zelfdragende staalconstructie hebben. Al met al een redelijk traditioneel bouwconcept, volgens Van Wijnen, maar wel uniek qua grootte. Het bouwbedrijf realiseerde al eerder distributiecentra, maar niet eerder een project van deze omvang.

Bijzondere aandacht kregen de doorvoeren van de transportbanden in de brandscheidingen, waarover continu duizenden transportbakken met artikelen hun weg door het complex zoeken richting het sorteer- en verzendproces. Die doorvoeren in de compartimentswanden zijn voorzien van detectiegestuurde brandschermen. Om te voorkomen dat bij het stilzetten van de transportband een van de transportbakken precies in een doorvoer tot stilstand komt en het brandscherm blokkeert, gebeurt dat stilzetten van het systeem op gecontroleerde wijze, waarbij sensoren registreren dat de doorvoer vrij is. Als er geen obstakel wordt gedetecteerd, wordt het brandscherm geactiveerd.

Sprinkler als ultieme protectie

Unica Fire Safety tekende voor de actieve brandbeveiliging in het nieuwe fulfilment center en realiseerde een sprinklerinstallatie die qua omvang en lay-out ook zijn eigen uitdagingen had. Projectleider Peter Visser geeft toelichting: “De dimensies van het pand zijn enorm. De bouwhoogte bedraagt ruim 13 meter en het netto vloeroppervlak is 135.000 vierkante meter. Dat volume is onderverdeeld in vier ‘modules’, brandcompartimenten, die elk weer zijn verdeeld in twee subbrandcompartimenten: één subcompartiment is het opslag- en sorteergedeelte, het andere compartiment omvat de kantoor- en kantinefuncties.

De brandwerendheid van de scheidingen tussen de subbrandcompartimenten bedraagt 20 minuten, terwijl de scheiding tussen de hoofdmodules een WBDBO van 60 minuten heeft. Dit brandveiligheidsniveau is bereikt op basis van gelijkwaardigheid dankzij de toepassing van een sprinklerinstallatie in het gehele complex, zoals beschreven in het masterplan als onderdeel van de omgevingsvergunning. Ook de vluchttijden voor aanwezige personeelsleden en de brandweerstandseisen aan de constructie zijn gebaseerd op het beschermingsniveau dat de sprinkler biedt. Een sprinklerinstallatie is de enige optie om zo’n kolossaal en complex pand goed te beveiligen tegen brand. Dat wil zeggen: het scheppen van condities voor optimale bescherming van de mensen die er werken, het beperken van schade en het behoud van bedrijfscontinuïteit. Het dankzij de sprinkler verkregen brandveiligheidsniveau had niet op een andere manier kunnen worden gerealiseerd.”

“De ESFR sprinklerkoppen hebben een debiet van 700 liter per minuut

De sprinklerinstallatie omvat circa 60 kilometer pijpleiding, 16.000 sprinklerkoppen, twee diesel aangedreven pompen met een capaciteit van 650 kubieke meter water per uur. Dat is ook de hoeveelheid water in de buffertank die het systeem voedt. De ESFR sprinklerkoppen hebben een debiet van 700 liter per minuut en brengen een beginnende brand snel onder controle.

Bijzonder aan het systeem is volgens Peter Visser de lay-out van de installatie. “Bij het ontwerp moesten we rekening houden met alle inbouwvloeren en transportsystemen in het gebouw, waarbij de sprinklerkoppen zodanig moesten worden geprojecteerd dat elke plek in het opslag- en transportgedeelte voldoende wordt gedekt. De grootste uitdaging was om de sprinklerinstallaties onder de inbouwvloeren, de bakkenbuffers en de transportsystemen te integreren. Een bijzondere opgave voor zowel de engineering als de uitvoering. De grote omvang en het dubbele net in verband met de inbouwvloeren en transportsystemen maakte het een zeer uitdagend en mooi project.”

Testen op afstand

De sprinklerinstallatie bestaat in totaal uit vijftig secties, wat ook uitdagingen oplevert op het gebied van beheer, onderhoud en testen. Een innovatie binnen de gebruikte bestaande techniek is de aansturing van de testafsluiters (ITC’s). Die zijn elektrisch uitgevoerd, waardoor ze op afstand vanuit de pompkamer te bedienen zijn. De afzonderlijke sprinklersecties kunnen door deze toepassing via een drukknop per sectie vanuit de pompkamer getest worden. Dat scheelt enorm veel tijd bij het testen van de installatie. Handmatig testen per sectie zou resulteren in lange loopafstanden.

Peter Visser beaamt dat dit project voor Unica het grootste project is dat het bedrijf ooit heeft gerealiseerd. “We hebben wel eerdere omvangrijke gebouwen van sprinkler voorzien en de ervaringen die we daarmee hebben opgedaan hebben we kunnen verwerken in dit megaproject. Maar qua ontwerp en bouw van de installatie is hier wel sprake van een uniek project. We zijn trots dat we onze naam hieraan hebben mogen verbinden. Een goede vertaling van de eigenschappen van het gebouw naar een passend sprinklersysteem dat is afgestemd op het brandrisico, is essentieel. Dat is ons specialisme en we zijn verheugd dat we met onze kennis en kunde een bijdrage hebben mogen leveren aan de bescherming van een immens en bijzondere gebouw van een toonaangevend bedrijf.”

Lees ook: 
– Verhoog bedrijfscontinuïteit met sprinklers
– Zo is het stadskantoor Utrecht brandveilig gemaakt