In Nederland zijn 5275 bedrijven actief in de voedingsmiddelenbranche met in totaal 135.000 werknemers. Een belangrijke industrietak, met de vleesverwerkers inclusief de slachterijen als belangrijkste sector, direct gevolgd door de zuivelindustrie. De broodverwerkende industrie telt de meeste bedrijven.
In Nederland zijn 5275 bedrijven actief in de voedingsmiddelenbranche met in totaal 135.000 werknemers. Een belangrijke industrietak, met de vleesverwerkers inclusief de slachterijen als belangrijkste sector, direct gevolgd door de zuivelindustrie. De broodverwerkende industrie telt de meeste bedrijven. Recent was er een aantal grote schadegevallen in deze kwetsbare branche, met over het algemeen erg hoge schadebedragen die in de top tien staan van hoogste schades. Door de strenge hygiëne-eisen, zoals HACCP en speciale certificeringen als IFS (International Food Standard) en BRC (British Retail Consortium) is er al snel sprake van grote schade en lange bedrijfsstilstand. Rook en roet zijn vaak al voldoende om een bedrijf flink op kosten te jagen.
Oorzaken
In een groot aantal bedrijven is sprake van geconditioneerde ruimten met isolatiewanden, die vaak brandbaar zijn. Compartimentering met gebruikmaking van materiaal met hoge brandweerstand zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het beperken van de schade. Maar dit levert logistiek gezien de nodige problemen op en een aanzienlijke verhoging van de kosten voor extra wanden en speciale afsluitingen. Op grote schaal wordt gebruikgemaakt van transportbanden en die dien je in elke wand te onderbreken door een branddeur of brandluik.
Hoewel er in de actuele verslaglegging niet gestrooid wordt met cijfers over de oorzaak van schades, valt op dat menselijke fouten erg veel voorkomen. Het vergt wel een diepgaand onderzoek om dit te ontdekken. Dakdekken en laswerkzaamheden vallen hieronder terwijl deze werkzaamheden – als deze juist uitgevoerd worden met inachtneming van de gebruikelijke procedures – niet tot calamiteiten hoeven te leiden. De grootste schade in de laatste tien jaar vond plaats in een kaasopslag, gevolgd door een brand in een broodfabriek.
“Na brandgevaarlijke werkzaamheden is brandstichting een belangrijke oorzaak van schade
Na brandgevaarlijke werkzaamheden is brandstichting een belangrijke oorzaak van schade. In een aantal gevallen ging het om brandstichting in afvalcontainers buiten of in een opslag van pallets, die op onvoldoende afstand van de buitenwanden stonden. Dit is te voorkomen door voldoende afstand te houden. Dit soort zaken wordt bij vrijwel elk periodiek bezoek van een technisch adviseur van de verzekeraar besproken en schriftelijk vastgelegd. Daar ligt het dus niet aan. Het gaat om het consequent uitvoeren van de strakke regels op dit gebied. Puur technische oorzaken als warmlopende lagers of ovens die problemen veroorzaken, komen veel minder vaak voor dan je zou verwachten. Ook is er soms sprake van problemen veroorzakende koel/vriesinstallaties.
Leveringsproblemen
Omdat het in de sector veelal gaat om grote bedrijven met meerdere vestigingen, kunnen bij een calamiteit de werkzaamheden doorgaans tijdelijk verplaatst worden naar een andere locatie. In een goed continuïteitsplan zal dit staan. Driekwart van de afnemers van de eindproducten zijn retailbedrijven, waar dagelijks de schappen worden gevuld met voedingsmiddelen. Op tijd leveren is daarom van groot belang.
De cijfers in dit artikel zijn afkomstig van Rabobank en De Bosatlas van het voedsel, oktober 2014.
Dit artikel verscheen eerder in Brandveilig.com Magazine 4/september 2017
Leo Porrio is risk consultant
<<Lees ook: Afvalbranden zorgen voor tientallen miljoenen schade: “Het roer moet om”>>
<<Lees ook: Bedrijfsbrand voorkomen? Verzekeraar, brandweer en ondernemer hand in hand>>