De laatste tijd worden we bij het IFV vaak benaderd door media over branden waarbij nieuwe energiebronnen betrokken zijn. ‘Moeten we de noodklok luiden?’, is dan de vraag. Wordt het gevaarlijker? Hoe vaak komt het nu voor? Wat kunnen we doen om branden te voorkomen? Weet de brandweer hoe een brand moet worden geblust? Het zijn allemaal goede vragen. We hebben alleen nog niet alle antwoorden.
De energietransitie is in volle gang. We zien vaker branden ontstaan in lithium-ion batterijen, elektrische voertuigen, zonnepanelen of energieopslagsystemen, ook al weten we niet precies hoeveel vaker. En dat is logisch. Er komen er meer van door het gebruik van nieuwe energiebronnen, dus gaat het ook vaker mis.
Veiligheidswinst behalen
We zien dat meer aandacht voor veiligheid in de energietransitie nodig is. Zo is er nog veel veiligheidswinst te behalen door de kans op brand te verkleinen. Door regelgeving, certificering en kwaliteitsborging kunnen installaties veiliger worden gemaakt en aangelegd. Het onlangs verschenen TNO-rapport over zonnepanelen geeft daarvoor een aanzet. Ook voor elektrische auto’s en energieopslagsystemen is regelgeving snel nodig. Installaties kunnen intrinsiek veiliger gemaakt worden en deels gebeurt dat ook al.
Wat als het misgaat?
Maar, zoals inmiddels al is gebeurd, wat als het dan toch een keer misgaat? Dan is de vraag wat kan de brandweer dan (nog) doen? Ik kan u vertellen dat dit echt een zoektocht is. Er werd en wordt veel gepubliceerd, geëxperimenteerd, onderzocht en beweerd. Een dynamische wereld, waar lange tijd weinig consensus was te vinden, maar op een aantal punten is die er inmiddels wel. Hier volgen enkele vuistregels:
- Branden in batterijen? Laten uitbranden of veel water gebruiken.
- Elektrocutiegevaar? Van voldoende afstand water erop.
Een brand is snel onbestrijdbaar
Er blijven echter nog steeds vragen over waar snel onderzoek naar moet komen. Zo hebben we nog geen antwoord op de vraag of brandweermensen die slachtoffers uit een elektrische auto willen bevrijden kunnen worden geëlektrocuteerd. En in welke mate komen er toxische en brandbare gassen bij een ongeval of brand van een elektrische auto vrij? Wat als een auto met een batterij of een waterstoftank in een parkeergarage staat? Een brand is dan wat mij betreft al snel onbestrijdbaar. Welke preventieve maatregelen moeten getroffen worden? Zijn de huidige parkeergarages voldoende brandveilig?
Meer aandacht is nodig
De veiligheidsrisico’s van de energietransitie mogen niet worden afgewenteld op de hulpdiensten, maar vragen ook aan de voorkant structurele aandacht in termen van wet- en regelgeving en preventie. De noodklok luiden gaat te ver, maar meer aandacht is wel nodig.
Het IFV wil graag bijdragen aan een veilige energietransitie door bewustwording te creëren, kennis te ontwikkelen en door bij te dragen aan relevante wet- en regelgeving, preventieve maatregelen en incidentbestrijding.
