Sprayen, rollen, onderdompelen of onder druk impregneren – hout kan middels een brandvertragende impregneerlaag brandveilig worden gemaakt. Maar doordat hout op diverse manieren wordt toegepast, gelden er ook verschillende regels. Een overzicht.
Dit artikel biedt inzicht in brandvertragend impregneren van hout en plaatmateriaal en de bijbehorende regels en normen. De informatie komt uit het boekje Essentiële bouwkundige Controlepunten van BBN.
Hout kan brandvertragend worden geïmpregneerd of worden afgewerkt met brandvertragende coating. Deze behandeling vermindert vlammen en rook, vandaar de naam brandvertraging.
Brandvertraging & brandwering: de verschillen
Tussen brandvertraging en brandwering zit een verschil. Brandvertraging is een eigenschap van het materiaal (brandvoortplanting en rookproductie) en wordt ingedeeld in klassen. De hoogste klassering voor hout is Euroklasse B s1 conform NEN-EN 13501-1 en NEN 6065 klasse 1. Brandweerstand is een eigenschap van een constructie en wordt uitgedrukt in minuten.
Bij een deur met een brandweerstand van 60 minuten bijvoorbeeld, duurt het minstens 60 minuten voordat een brand doorslaat van de ene kant naar de andere kant van de deur. Bij houtconstructies wordt brandweerstand direct gerelateerd aan de inbrandsnelheid. Als bijvoorbeeld een brandvertragende coating of impregnering ook de inbrandsnelheid vermindert, draagt dat bij aan een verbeterde brandweerstand.
‘Bouwbesluit vereist dat tijdens levensduur gebouwen permanent aan eisen voldoet’
NEN EN 13501-1 geldt voor brandvertragend impregneren hout
Eisen aan brandvertraging staan vermeld in het Bouwbesluit 2012. Kortweg gezegd dienen alle vluchtwegen en openbare ruimtes bekleed te zijn met materialen van een zekere brandvertragingsklasse. Het Bouwbesluit vereist dat tijdens de gehele levensduur en gebruik van gebouwen permanent aan deze eisen voldaan wordt.
Voor nieuwe gebouwen is de Europese brandvertragingsklassering van de Europese norm NEN EN 13501-1 verplicht. Deze deelt de brandreactie in zogeheten Euroklasses in. Voor bestaande gebouwen mag gekozen worden tussen de oudere Nederlandse normen NEN 6065 (brandvoortplanting) en NEN 6066 (rookgedrag) en NEN 1775 (vloeren en trappen) en de Europese klassering.
4 soorten brandvertragend impregneren
Een brandvertragende impregnering moet voldoen aan de vereiste brandklasse en geschikt zijn voor de toepassing. De toepassing wordt verdeeld in verschillende groepen waarbij ook het onderscheid gemaakt moet worden tussen projecten met en zonder onderhoudsplan.
- Brandvertraging voor (tijdelijke) toepassing binnen een permanent droge omgeving; hiervoor kunnen middelen worden gebruikt die niet waterdampbestendig of weerbestendig zijn.
- Waterdampbestendige brandvertraging voor permanent binnen; hoge luchtvochtigheid mag er niet toe leiden dat brandvertragers uitlogen en kristalliseren op het oppervlak.
- Brandvertraging voor buiten in combinatie met verfsysteem; op alle zijden van de gevelbekleding wordt toegepast in combinatie met een onderhoudsplan.
- Weersbestendige brandvertraging voor buiten; onderhoudsvrij.
‘Testrapportages en normen houden geen rekening met levensduur’
‘Beperkte levensduur brandvertraging voor hout’
Normen voor brandvertraging en hun testrapportages houden geen enkele rekening met de levensduur van het behandelde materiaal. Het is daarom noodzakelijk om bij brandvertragend hout tevens te letten op essentiële aspecten die de levensduur van de brandvertragende behandeling bepalen.
- Bij toepassing in permanente constructies binnen dient het geïmpregneerde hout waterdampbestendig te zijn.
- Bij toepassingen buiten dient er bewijs te zijn dat het behandelde hout bestand is tegen verwering, zodat een lange levensduur gewaarborgd is.
- Een brandvertragend coatingsysteem dient afdoende bescherming te bieden tegen hogere luchtvochtigheid.
- Voor constructiehout is van belang te weten dat er types brandvertrager zijn die de sterkte van het hout negatief beïnvloeden.
- Vermindering van sterkte leidt tot verplichte over dimensionering van de houten constructie.
> Lees ook Brandwerende constructies: regels en normen