Speciale vullingen, onbrandbare regels, verschillende opschuimende materialen; een brandwerende deur is inmiddels een complex product geworden. Was het vroeger zo dat bijvoorbeeld een zware deur een brandwerende deur is, tegenwoordig is vaak het omgekeerd
De brandveiligheid in Nederland is veel in het nieuws. Niet verwonderlijk gezien het feit dat jaarlijks circa 50.000 branden plaatsvinden, waarbij 5000 mensen gewond raken en circa honderd mensen overlijden. Rampen als Schiphol en Volendam zijn nog recent. In het verleden lijkt er sprake te zijn geweest van een grotere mate van gedoogbeleid waardoor concessies gedaan aan de brandveiligheid. Vandaag de dag is gedogen niet meer acceptabel.
De bewustwording rondom brandveilig bouwen is de laatste jaren juist sterk toegenomen. Meer en meer zijn we alert of het juiste product volgens het geldende rapport wordt toegepast. Niet alleen de architect en aannemer worden alerter, ook de gebouweigenaar en brandweer zijn kritischer. Het Bouwbesluit is hierin het uitgangspunt. Hierin staan de minimale vereisten waar een gebouw of ruimte aan moet voldoen (dertig of zestig minuten brandwerend).
De keerzijde is dat de complexiteit van de toegepaste producten en het assortiment met oplossingen steeds groter wordt. Hierdoor worden nog steeds (onbewust) brandonveilige producten / combinaties in de bouw toegepast. Alleen door toepassing van de juiste gecertificeerde brandwerende producten en de juiste verwerking kan er daadwerkelijk brandveilig worden gebouwd.
Een ketting is slechts zo sterk als de zwakste schakel, dat geldt ook bij brandwerendheid. Een brandwand kan nog zo goed zijn en voldoen aan hoge eisen, als er deuren of kozijnen worden toegepast die buiten een testrapport vallen, zijn juist díe bepalend voor de uiteindelijke prestatie van de wand!
Om daadwerkelijk te komen tot een volledig correcte situatie dienen meerdere aspecten te worden gecontroleerd:
1. Is het product volledig en juist gecertificeerd volgens de juiste norm?
2. Wordt het toegepast in een omgeving of in combinatie met andere producten welke ook in de test zo zijn meegenomen (of minimaal gelijkwaardig zijn)?
3. Wordt het product conform certificaat verwerkt?
Conclusie: alléén een gecertificeerde brandwerende deur/kozijncombinatie geeft nog geen echte veiligheid. Dat kan alleen als de deur wordt toegepast én gemonteerd volgens het certificaat in het juiste kozijn, en als dat kozijn is gemonteerd in een wand die voldoet aan het testrapport. Het gaat dus om het totaalelement. Als de constructie op één van deze punten tekort schiet, wordt daarmee de brandwerendheid ondermijnd.
Voor de eigenaar of beheerder van een gebouw is het belang van brandveiligheid materialistisch gezien groot. Als de juiste gecertificeerde brandwerende producten goed zijn toegepast, zal er bij een eventuele brand minder directe en indirecte schade zijn. Dit zal niet alleen levens sparen, maar in het geval van bedrijfsgebouwen ook bedrijfseconomische voordelen opleveren. Onderzoek naar bedrijfscontinuïteit heeft uitgewezen dat 60 tot 70% van de bedrijven waar brand is geweest, na vijf jaar failliet is.
Behalve voor nieuwbouw is brandveiligheid voor bestaande bouw ook van groot belang. Voldoet het gebouw nog wel aan alle hedendaagse eisen? Eisen kunnen veranderd zijn of gebouwen kunnen een andere gebruiksfunctie hebben gekregen. Een kantoorgebouw kan bijvoorbeeld omgebouwd zijn tot kinderopvang. Beheerders moeten aandacht geven aan de brandveiligheid van het gebouw en (gefaseerd) verbeteringen aanbrengen. Bij verbouwingen moet er natuurlijk voldaan worden aan de huidige eisen van brandveiligheid.
Juiste informatie
Alles valt of staat met het verkrijgen van de juiste informatie. Een moeilijk traject aangezien elke doelgroep in de bedrijfskolom hierin andere nuances legt. “Hierin voorzien is de uitdaging” stelt Rob Duisters Productmanager bij Berkvens Deursystemen. “Architecten willen ontwerpvrijheid, willen zo min mogelijk beperkt worden in hun ontwerp. Maar het moet wel allemaal voldoen aan de regels. Die informatie snel en overzichtelijk verschaffen vormt de basis om aan het einde van het traject als bedrijfskolom een gebouw te realiseren dat echt voldoet.”
“Er zijn zoveel soorten deuren, extra hoge deuren, deuren met een glasopening, brede deuren, dubbele deuren, schuifdeuren. Al deze verschillende deuren moeten op brandwerendheid getest worden. In Nederland is Efectis, voorheen TNO Centrum voor Brandveiligheid te Rijswijk, de enige instantie die deze tests mag doen. Als een gecertificeerde deur bijvoorbeeld iets hoger of breder wordt gemaakt, wil het niet automatisch zeggen dat die dan nog brandwerend is volgens het testrapport. Daar zijn regels aan verbonden.”
“Is het mogelijk een deur in een extremere maatvoering gecertificeerd te verkrijgen? Alledaagse vragen” volgens Rob Duisters. “Om hierin te voorzien hebben we een handig hulpmiddel ontwikkeld, de Branddeurkozijnwijzer. In een oogopslag voor iedereen duidelijk welke deur en certificaat nodig zijn”.
Transparantheid in de bouwbranche is van groot belang om te komen tot brandveilige gebouwen. Zo kunnen de mogelijkheden en onmogelijkheden in kaart gebracht worden met als doel gebouwen die voldoen. Om dit te bereiken, zou er een integrale aanpak vanaf het begin van het proces mogelijk moeten zijn. Alle disciplines dienen hierbij betrokken te worden, van opdrachtgever tot aannemer, van architect tot toeleverancier. Een ‘projectleider’ dient vervolgens de supervisie te houden ontrent de zaken rondom brandveiligheid.
NEN-EN 1634-1
Op het gebied van testen op brandwerendheid gelden in Nederland 2 normen: de ‘oude’ NEN 6069 en de nieuwe Europese Norm NEN-EN 1634-1. Laatstgenoemde is de norm die als nieuwe standaard zal gaan gelden. Na een overgangsperiode zal uitsluitend NEN-EN 1634-1 geldig zijn. De reden waarom een nieuwe testmethode wordt toegepast, hangt samen met de in aantocht zijnde CE-normering. De nieuwe productstandaard die vanuit ‘Brussel’ wordt opgelegd voor veiligheidsproducten, gaat gepaard met een andere zwaardere testmethode.
Ten opzicht van de oude norm is de testmethode van nieuwe norm NEN-EN 1634-1 beduidend zwaarder. De belangrijkste verschillen zijn:
– NEN-EN 1634-1 meet de temperatuur in de oven met een plaatthermokoppel (in plaats van draadthermokoppel). Door te meten met een plaatthermokoppel is de belasting met name in de eerste 10 minuten van een brandproef vele malen groter dan bij een draadthermokoppel. De deur krijgt dus, met name in het begin, een vele zwaardere technische belasting (de cruciale minuten).
– NEN-EN 1634-1 heeft een grotere ovendruk; de deur wordt hierdoor blootgesteld aan een zwaardere belasting.
– NEN-EN 1634-1 meet naast de vlamdichtheid (E), ook:
- de thermische isolatie op temperatuur (I); de temperatuur (in graden) van het deurblad. Het meten van deze waarde is van belang vanwege de spontane ontbranding die kan ontstaan bij producten die in verbinding staan met de deur (een plant, gordijnen, een bureau, enzovoorts).
- de thermische isolatie op warmtestraling (W); de hoeveelheid warmte (energie) die van een deurblad straalt. Deze waarde is van belang voor eventuele spontane ontbranding van omgevingsmaterialen.
De ‘overstap’ naar de Europese norm heeft één belangrijke consequentie: de deurenindustrie heeft aanpassingen moeten doen in deurconstructies. De ‘oude’ constructies zijn simpelweg niet in staat te voldoen aan de nieuwe beproevingsmethode. Speciale vullingen, onbrandbare regels, verschillende opschuimende materialen; een brandwerende deur is inmiddels een complex product geworden. Was het vroeger zo dat bijvoorbeeld een zware deur een brandwerende deur is, tegenwoordig is vaak het omgekeerde het geval! Een ander voorbeeld: 60 minuten brandwerende deuren volgens de nieuwe norm NEN-EN 1634-1 kunnen niet meer gecertificeerd zijn in een deurdikte van 40 mm, maar men heeft moeten uitwijken naar een deurdikte van 54 mm.
Omdat NEN-EN 1634-1 zo meteen de enige geldende norm is, test Berkvens al sinds jaren volgens deze nieuwe zwaardere Europese norm. Samengevat bieden deuren die getest en gecertificeerd zijn volgens NEN-EN 1634-1 meer garantie tegen branddoorslag en brandoverslag; deze deuren zullen bij brand beduidend minder snel bezwijken dan deuren die getest zijn volgens de ‘oude’ norm NEN 6069.
Hoe herkent u een brandwerende deur? Met KOMO!
Van de buitenkant kunt u niet altijd zien of u te maken heeft met een gewone deur of met een brandwerende deur. De techniek zit namelijk ín de deur verwerkt.
Maar als het om veiligheid gaat, wilt u kunnen controleren of deuren en kozijnen voldoen aan de brandveiligheidseisen, toch? En deze controle is nu heel eenvoudig, met KOMO. De zelfverklarende KOMO-codering bestaat uit 6 cijfers en is aan de onderzijde van iedere deur van Berkvens af te lezen. Ieder cijfer in deze code heeft betrekking op een bepaalde eigenschap van de deur. En het eerste cijfer heeft betrekking op de brandwerendheid, waarbij de cijfers 0, 2, 3 en 6 de volgende betekenis hebben:
0 niet brandwerend;
2 20 minuten brandwerend;
3 30 minuten brandwerend;
6 60 minuten brandwerend.
Het grote voordeel van KOMO is dat veiligheid nu transparant wordt. Iedereen kan zelf bepalen waar een deur aan voldoet, KOMO geeft garantie. Een uitgebreide uitleg over de KOMO-codering kunt u lezen op www.berkvens.nl.
Branddeurkozijnwijzer
Om te voorkomen dat op zichzelf prima deuren in eveneens prima kozijnen verkeerd worden toegepast, waardoor de combinatie qua brandwerendheid in feite nergens aan eis zou voldoen, heeft Berkvens de Branddeurkozijnwijzer ontwikkeld. Deze handige tool maakt het kiezen van de juiste brandwerende combinatie wel heel eenvoudig: met drie muisklikken heeft u op elk gewenst ogenblik de juiste informatie ter beschikking. Naast deze online toepassing is de Branddeurkozijnwijzer ook als papieren naslagwerk te verkrijgen. Ook de laatste testrapporten over brandwerendheid van deuren en kozijnen zijn daar te vinden.
Berkvens Deursystemen
Postbus 2
5710 AA SOMEREN
Tel. 0493 49 91 11
Fax 0493 49 62 95
60 minuten brandwerende deuren volgens de nieuwe norm NEN-EN 1634-1 kunnen niet meer gecertificeerd zijn in een deurdikte van 40 mm, maar men heeft moeten uitwijken naar een deurdikte van 54 mm.
Bovenstaande is niet waar. Albo Deuren heeft volgens de nieuwe norm 60 minuten deuren met succes getest in een 40 mm dikke uitvoering. Als enkele deur, en zelfs als deurstel.
Met vr. groet