Goed bouwmateriaal kan de veiligheid van vluchtwegen waarborgen, maar dat is niet het enige wat telt.
Volendam. Kaprun. Enschede. Plaatsnamen die doen denken aan snel om zich heen grijpend vuur. Bij brand zijn vluchtwegen van doorslaggevend belang. Goed bouwmateriaal kan de veiligheid van vluchtwegen waarborgen, maar dat is niet het enige wat telt.
“Plaatstaal is onbrandbaar, maar het moet wel op de juiste plaats worden gebruikt. Het metaal geleidt zoveel warmte dat in een korte tijd vloerbedekking die daar op ligt, spontaan kan ontbranden. Voor je het weet is de brand doorgeslagen naar een andere ruimte.”
In de hal van het Rijswijkse Centrum voor Brandveiligheid, onderdeel van TNO Bouw, staat een metershoge oven. De tientallen centimeters dikke wanden, afgewerkt met tal van keramische dekens, zorgen ervoor dat gasbranders binnen vijf minuten een temperatuur van 1200 graden op kunnen bouwen. Aan de bovenzijde voert een afzuigkap rook en giftige dampen via een buizenstelsel af. Eén wand van de oven ontbreekt. Zo’n zeven keer per week wordt ook die kant afgesloten met een testwand met alles erop en eraan: kozijnen, deuren, ramen, schroeven en sleutelgaten.
“Bouwvakkers trekken hier een wand helemaal op binnen een stalen frame. Dat kan een gemetselde muur zijn, maar ook een gipswand of een wand opgebouwd uit golfplaten, met daartussen isolatiemateriaal. Nadat de wand in de oven is bevestigd, stoken we die hoog op. Tientallen sensoren meten de temperatuur aan beide kanten van de muur. Zo kunnen we precies bepalen hoeveel minuten de testafscheiding de brand tegenhoudt of, in vaktermen, hoe lang die brandwerend is”, legt ir. R. J. M. van Mierlo van het Centrum voor Brandveiligheid uit. Verwrongen en geblakerde wanden laten de rigoureuze gevolgen zien van eerdere experimenten.
Een lijstje met bouwmaterialen die bij brand de situatie in een gebouw zo veilig mogelijk houden, is niet zomaar te geven. “Het is maar net waar het spul wordt gebruikt”, legt Van Mierlo uit. “Gipsplaten kunnen de brand lang tegenhouden. Maar zodra een paar naden en kieren hete lucht laten ontsnappen naar een naastgelegen ruimte, is het brandwerende effect van de wand verdwenen. Zelfs de kleur van het materiaal kan een rol spelen. Een doffe, zwarte wand neemt veel meer warmte op dan een lichte, glanzende afscheiding.”
[Bron: Reformatorisch Dagblad, Auteur: Janneke Hak]