In december 2015 publiceerde NEN de norm 8012 “Keuze van het leidingtype met als doel het beperken van schade als gevolg van brand van en via elektrische leidingen met inbegrip van glasvezelleidingen”. Deze norm bepaalt de toepassing van brandklassen van bekabeling. De vraag is: wat is de status van deze norm? En: moeten we deze norm wel gebruiken?
Is er sprake van een geharmoniseerde Europese productnorm? De Europese verordening voor bouwproducten, de Construction Products Regulation (CPR), stelt eisen aan specifieke bouwproducten. Europees geharmoniseerde normen dicteren de eigenschappen van deze bouwproducten, waarna ze gecategoriseerd worden in Europees geharmoniseerde klassen.
Voor het brandgedrag van bekabeling geldt de norm NEN-EN 50575 ”Elektrische leidingen voor voeding en elektrische leidingen en glasvezelleidingen voor sturing of communicatie – Elektrische leidingen en glasvezelleidingen voor algemeen gebruik in bouwwerken waarvoor eisen voor het brandgedrag van toepassing zijn”.
NEN-EN 50575
Op 1 juli 2016 (Date of Applicability – DoA) ging de NEN-EN 50575 in. Vanaf dat moment is CE-markering mogelijk, maar nog niet verplicht. Er geldt een overgangstermijn van 1 jaar. Per 1 juli 2017 is CE-markering op basis van de NEN-EN 50575 dus verplicht en mag er (in de bouw) geen bekabeling in het economisch verkeer komen die niet aan de geharmoniseerde norm NEN-EN 50575 voldoet. Voor de klassen van brandgedrag verwijst de norm naar de classificatienorm EN 13501-6. Oftewel, alle bekabeling moet geklasseerd zijn volgens de classificatienorm NEN-EN 13501-6 “Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen – Deel 6: Classificatie op grond van resultaten van beproeving van het brandgedrag van elektrische kabels”.
<<Lees ook: Checklist: 10 tips om overbelasting van elektra te voorkomen>>
Welke classificatie waarvoor?
Voor welke toepassing geldt nu welke classificatie? Dat is nog niet wettelijk geregeld. Voor vloeren en de overige bouwproducten, exclusief kabels en pijpisolatie, zijn in Bouwbesluit 2012 brandklassen opgenomen, gedifferentieerd naar gebruiksfunctie en ruimte.
Voor de brandklasse van de bekabeling is in de NEN 8012 een voorstel gemaakt. Aspecten als gebouwtype, afbreukrisico, aantallen personen en positie van de bekabeling komen hierin terug. Omdat het Bouwbesluit de NEN 8012 niet rechtstreeks aanstuurt, is het geen wettelijk voorgeschreven norm.
Hetzelfde geldt voor de verwijzing die de NEN 1010, op aanwijzing van het Bouwbesluit, maakt naar de NEN 8012. In artikel 5.1A van de regeling Bouwbesluit staat*: “Bij toepassing van NEN 1010 zijn alleen de onderdelen van toepassing die technische voorschriften uit oogpunt van veiligheid bevatten over een voorziening voor elektriciteit”.
* De Regeling Bouwbesluit verklaart alleen onderdelen die te maken hebben met elektrische veiligheid. Dit bleek in de vorige regeling Bouwbesluit (2011) uit een lijst van artikelen die buiten toepassing werden verklaard. De toelichting bij de laatste regeling geeft echter aan: ‘De voorliggende wijziging heeft op zich geen inhoudelijk effect’. Voor de interpretatie is dus het principe uit de oude regeling aangehouden.
In het Besluit Bouwwerken Leefomgeving
De opvolger van het Bouwbesluit, het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL), zal specifieke eisen bevatten voor de brandklassen van kabels en pijpisolatie. Dit besluit zal niet verwijzen naar NEN 8012. De NEN 1010-verwijzing naar de NEN 8012 gaat over het brandgedrag van bekabeling en wordt dus niet door de regeling Bouwbesluit aangestuurd.
Dan blijft over dat de bekabeling, op grond van de CPR, aan de NEN-EN 50575 moet voldoen. Publieksrechtelijk is echter nog niet vastgelegd waar welke klasse voor de bekabeling geldt.Privaatrechtelijk zou de indeling wel volgens de NEN 8012 aangestuurd kunnen worden, bijvoorbeeld als het bestek voorschrijft dat de gehele elektrische installatie aan de NEN 1010 moet voldoen.
Totdat de toepassing van brandklassen voor bekabeling in de bouwregelgeving is verankerd, is er geen wettelijke basis voor het toepassen van specifieke brandklassen voor bekabeling. In vergelijking met de doelstellingen uit het Bouwbesluit stelt de systematiek uit de NEN 8012 strengere eisen aan bekabeling dan het Bouwbesluit stelt aan materialen voor de constructie en inrichting. Tijdens het ontwerp moet daarom een keuze gemaakt worden op welke wijze de brandklasse van bekabeling wordt bepaald en vastgelegd.
Dit artikel is geschreven door Ronald Oldengarm, senior adviseur brandveiligheid bij DGMR, lid van Brandveilig.com