ATGB-advies over enkele vluchtroute over galerij door portiektrappenhuis

Een nieuw te bouwen appartementengebouw met portiekontsluiting, biedt op de eerste en tweede verdieping toegang tot een galerij. Vanaf elke galerij worden ook nog twee appartementen ontsloten. Bij brand zijn de appartementen langs de galerij ook aangewezen op de enkele vluchtroute door het portiektrappenhuis. De gemeente eist nog een tweede vluchtroute, maar de vergunningaanvrager is het daar niet mee eens.

Een nieuw te bouwen woongebouw met 12 appartementen bestaat uit vier bouwlagen. De hierin ontworpen appartementen worden ontsloten via een portiektrappenhuis waaraan vijf woningtoegangen zijn gelegen (één op de begane grond, twee op de eerste verdieping en twee op de tweede verdieping).

Op de eerste en tweede verdieping biedt het portiektrappenhuis toegang tot een galerij, waarop op beide verdiepingen elk nog twee appartementen worden ontsloten. Bij brand maken deze appartementen ook gebruik van het portiektrappenhuis.

Op de begane grond worden drie appartementen direct vanaf het aansluitende terrein en onder de bovenliggende galerij ontsloten. Bij brand kunnen de appartementen op de begane grond via een doorgang tussen het woongebouw en het naastliggende bestaande gebouw de openbare weg bereiken of kan door de portiek naar de openbare weg worden gevlucht. De appartementen op de begane grond hebben daarom altijd een tweede vluchtroute die niet langs een andere woning voert waar mogelijk brand is ontstaan. De galerij op de eerste en tweede verdieping is doodlopend, waardoor de enkele vluchtroute via de galerij voor het achterste appartement altijd langs de voordeur van de naastliggende woning voert om het portiektrappenhuis te kunnen bereiken.

De vergunningaanvrager is van mening dat op een open galerij in dit geval wel langs een andere woning mag worden gevlucht. De brandweer heeft de gemeente geadviseerd om een tweede vluchtroute voor de appartementen langs de galerijen te eisen. Bovendien heeft de brandweer geadviseerd om de twee naast elkaar gelegen appartementen op de begane grond te voorzien van vrijloopdrangers en de voorgevel van het meest rechtse appartement op de begane grond uit te voeren met een gevel met een brandwerendheid van ten minste 30 minuten aan de zijde van de woningtoegang.

Advies

De  Adviescommissie toepassing en gelijkwaardigheid bouwvoorschriften (ATGB) wordt gevraagd te adviseren op de volgende vragen:

1. Moeten de gevels, ramen en woningtoegangsdeuren grenzend aan een open galerij (of een buitensituatie zoals op de begane grond) een brandwerendheid bezitten?

Nee, volgens de prestatie-eisen is dit niet vereist. Echter, dit kan wel nodig zijn indien de brandwerendheid onderdeel uitmaakt van een gelijkwaardige oplossing.

2. Moeten de woningtoegangsdeuren voldoen aan zelfsluitendheid, zoals het bevoegd gezag aangeeft?

Nee, volgens de prestatie-eisen is dit niet vereist. Echter, dit kan wel nodig zijn indien de zelfsluitendheid onderdeel uitmaakt van een gelijkwaardige oplossing, zoals in dit geval bijvoorbeeld door de zelfsluitendheid van de woningtoegangsdeuren van de appartementen 7 en 11 in de gelijkwaardige oplossing waarbij de appartementen aan de galerij worden beschouwd als onderdeel van een portieksituatie.

3. Is een tweede vluchtroute vereist, zoals het bevoegd gezag aangeeft?

Ja, volgens de prestatie-eisen is dit vereist. Echter, artikel 1.3 van het Bouwbesluit 2012 biedt de mogelijkheid om bij een gelijkwaardige oplossing van een prestatie-eis af te wijken. Zie daarvoor bijvoorbeeld het antwoord op de vragen 1 en 2.

Aanpassing: ATGB-advies 2303-1

Naar aanleiding van de gebruikte formulering in dit advies is gebleken dat verwarring kan ontstaan over de uitleg van artikel 2.104 lid 4 van het Bouwbesluit 2012 (portiekartikel). In de onderdelen a en b van het vierde lid van artikel 2.104 is in 2021 een aanpassing in de formulering doorgevoerd: “op die route zijn aangewezen“ is hier vervangen door “en nevengebruiksfuncties daarvan voor personen bereikbaar zijn door het trappenhuis”. (Stb. 2021-147 Artikel II onderdeel K). In het ATGB-advies 2303 is dit onderscheid relevant en de gebruikte formulering in het advies kan leiden tot verwarring bij de lezer. Daarom heeft de ATGB ervoor gekozen om de gebruikte formuleringen zodanig aan te passen dat hier geen verwarring meer over kan bestaan. Dit is verwerkt in het gewijzigde ATGB-advies 2303-1.

ATGB-advies 2303 – Enkele vluchtroute over galerij door portiektrappenhuis, 23 februari 2023, www.atgb.nl