Leo Porrio: Scheepsramp anno 2023

Op het vrachtschip de Fremantle Highway met aan boord meer dan 3000 auto’s ontstond in de nacht van 25 juli een brand. Deze verspreidde zich snel en de 23-koppige bemanning moest zo snel mogelijk van boord worden gehaald. Eén opvarende kwam daarbij om het leven, de overige 22 bemanningsleden raakten gewond.

Vrij kort nadat de Fremantle Highway – geladen met 3784 auto’s waaronder circa 500 EV’s en een vijftal mobiele hijsinstallaties – Bremerhaven had verlaten, ontstond in de nacht van 25 juli brand op het achtste van de in totaal 12 dekken. Het gaat hierbij om een zogenaamd roll-on-roll-offschip, gebouwd voor het vervoer van voertuigen met een capaciteit van 6200 CEU (car equivalent unit). Verder was aan boord een voorraad van 1600 ton zware stookolie en 200 ton marine diesel.

Het vuur ontstond ter hoogte van Ameland. Mogelijk ontstond het vuur in de accu van een EV, maar later is hier twijfel over ontstaan. Nader onderzoek zal hier mogelijk diepere uitleg aan geven. Aanvankelijk probeerde de bemanning het vuur te blussen, maar dat lukte niet. Een deel van de bemanning (7 man) is over boord gesprongen met gewonden tot gevolg vanwege de grote hoogte van het schip (30 meter). Een bemanningslid kwam als gevolg van rookvergiftiging om het leven. De rest van de bemanning werd van boord gehaald door een helikopter.

Toegesnelde sleepboten namen het blussen vervolgens over, terwijl speciale vaartuigen aanwezig waren om oliespill te voorkomen. Na enige tijd was het vuur gedoofd en kon het roerloze schip naar de Eemshaven worden gesleept. Het schip maakte slagzij, maar de operatie verliep voorspoedig; een milieuramp was voorkomen.

De Nederlandse bergers Boskalis en Multraship kregen opdracht het schip en inhoud te bergen. De aanwezige olie werd veilig overgepompt. Op 19 augustus werd gestart met het van boord halen van de circa 1000 voertuigen uit de onderste 4 dekken. Deze bleken in goede staat en konden na reiniging in een mobiele wasstraat naar buiten worden gereden via het lege dek nummer 5. Daarboven waren de dekken 6 tot en met 12 zwaar beschadigd en de aanwezige voertuigen uitgebrand en versmolten met de dekken. In totaal 2700 auto’s zouden zijn uitgebrand, met een schadebedrag van meer dan 300.000.000,- euro aldus de Amerikaanse econoom Anderson in Automotive News.

Op 24 september lag de Fremantle Highway bij Damen Shiprepair in de Botlek. Mogelijk wordt een deel gesloopt en herbouwd.

Casuïstiek

Sinds 1953 zijn 41 roll-on-roll-offschepen in brand gevlogen, gekapseisd of gezonken. Daarbij kwamen in totaal 6556 personen om het leven. Bekende namen zijn de Herald of Free Enterprise (1987) en de Felicity Ace (2022). De laatste zonk na brand nabij de Azoren en ligt op een diepte van circa 3000 meter met aan boord heel veel uiterst dure auto’s, waaronder 1100 Porsches en een aantal Bentley’s.

Studies

Naar aanleiding van de brand op de Fremantle Highway heeft de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) bekendgemaakt dat de regels voor zeevervoer van elektrische auto’s aangescherpt dienen te worden binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO). Tevens is er onderzoek gedaan door het Danish Institute Of Fire & Security Technology op basis van een drietal schepen die auto’s vervoeren. Het rapport wordt in samenvatting gepubliceerd door het NIPV in de publicatie ‘Incidentbestrijding elektrische voertuigen op schepen’. Inhoudelijk wordt naar dit rapport verwezen. Specifieke zaken komen in het rapport naar voren, zoals extra opleiding bluspersoneel, moeilijk bereikbare voertuigen door de zeer geringe tussenruimte, snelle detectie, gebruik blusdekens van 6 bij 9 meter.

Toekomst

De Noors-Zweedse reder Wallenius Wilhelmsen heeft opdracht gegeven voor de bouw van 4 Shapers met de optie van 8 extra met een CEU van 9350 voertuigen. De eerste oplevering zal in de tweede helft van 2026 zijn. Kortom, het aantal rol-on-roll-offschepen neemt in aantal en grootte alleen nog maar verder toe. Een extra reden om de brandveiligheid tegen het licht te houden.

Leo Porrio is freelance verslaggever