Het onlangs gepubliceerde Grenfell Tower Inquiry Phase 2 rapport biedt een gedetailleerde analyse van de brand die op 14 juni 2017 in de Londense Grenfell Tower plaatsvond. De tragedie resulteerde in de dood van 72 mensen.
Ging het Phase 1 rapport in mijn woorden over het onderzoek naar wat er gebeurd is, het Phase 2 rapport gaat over hoe dat dan kon gebeuren. Niet alleen als voorzitter van Brandveilig Bouwen Nederland, maar ook persoonlijk heb ik grote interesse in beide rapporten. Net als jij denk ik. Toch? Ik heb de 1.694 pagina’s inmiddels grotendeels gelezen. BBN heeft me gevraagd er aandacht aan te besteden in mijn column. Bij deze.
Ik wil graag beginnen met het noemen van ‘volume 6, part 9’ van het rapport. In dit indrukwekkende deel worden de slachtoffers met naam en toenaam genoemd en lezen we wie ze waren. Het wordt op die manier heel confronterend. Als brandveiligheidsbranche moeten we ons altijd voor ogen houden dat het om mensenlevens kan gaan als wij ons werk niet goed doen. Dit uitgangspunt is en blijft het belangrijkste. En als je het rapport leest, zie je dat het daar fout kan gaan. De rode draad die ik erin lees, is dat eigenlijk alle stakeholders wel een belang hebben dat af kan wijken met het hoofddoel. Welke prioriteiten stel je? Mensen veilig laten wonen en als het nodig is veilig laten vluchten, of iets anders?
Het rapport bespreekt de rol van álle betrokken partijen. Het zijn er veel, maar ik noem er hier een ‘paar’: politiek, (landelijke en lokale) overheid, onderzoekers, producenten, inspecteurs, regelgevers, certificeringsinstanties, testinstituten, installateurs, (nationale en lokale) brandweer, fire engineers, architecten, aannemers, gebouweigenaren, inspectie-instellingen.
In het rapport lees je over ieder van de genoemde organisaties wel wat terug. Ze hebben allemaal, zonder uitzondering, een belang dat groter is dan ervoor te zorgen dat er veiligheid geboden wordt. Het kan gaan om commerciële belangen, belangen om de achterban tevreden te stellen, belangen om leidinggevenden tevreden te stellen. Maar ook om meer menselijke zaken als onverschilligheid, communicatie, wantrouwen en kennistekort. Of kwetsbaarheid van groepen zoals niet alleen vanwege vergrijzing zoals we ons nu in Nederland wel realiseren, maar ook migrantenachtergrond en lagere sociale status. Ieder van de in deze alinea genoemde partijen is in meer of mindere mate debet aan de ramp. Ik raad iedereen aan sowieso het hoofdstuk te lezen dat over jouw sector gaat.
Na een uitvoerige analyse van specifieke gebeurtenissen pleit het rapport vervolgens voor dringende hervormingen in de bouw- en brandveiligheidsnormen. Het roept op tot een herziening van de regelgeving rondom brandveiligheid en de toepassing van materialen in hoogbouw. De commissie beveelt aan dat er striktere controles komen op de naleving van veiligheidsnormen en dat bewoners meer inspraak krijgen in veiligheidskwesties.
Deze dringende aanbevelingen doet het rapport aan de hand van 83 aanbevelingen. Ik raad je aan part 14, chapter 113 (recommendations) van Volume 7 te lezen en dan met name de delen die over jouw deel van de sector gaan. Je kunt (delen van) het rapport downloaden via https://www.grenfelltowerinquiry.org.uk/phase-2-report
Laat ik afsluiten met de wens uit te spreken dat ieder van ons luistert naar zijn/haar ethisch kompas en dit naar aanleiding van de Grenfell-gebeurtenissen nóg een stapje hoger op de prioriteitenlijst zet.
Joric Witlox is voorzitter van vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BBN)
